Vanochtend een gesprek gehad op het stadhuis waarin mij de vraag werd gesteld hoe ik als bestuurder denk over zelfredzaamheid. Een terechte vraag, omdat zelfredzaamheid nu vaak uitgangspunt is van de te verlenen zorg na de doorgevoerde decentralisaties. En nu we als gemeente aan zet zijn, waar wordt dan vanuit gegaan?
Zelfredzaamheid betekent letterlijk het vermogen van een mens om voor zichzelf te zorgen. Het vermogen van een mens om eigen problemen op te lossen. Als bestuurder is mijn antwoord op bovengestelde vraag dat het dan altijd zaak is om eerst te kijken naar de mens zelf, naar wat iemand ondanks alle mogelijke problemen zelf kan, in zijn eigen omgeving, omringd door mensen van dichtbij. Naar de vraag achter de problemen. Wat is er echt aan de hand is. Uitgaan van iemands kracht betekent niet iemand aan zijn lot overlaten of geen verantwoordelijkheid nemen als overheid. Nee, juist door alle afgelegde werkbezoeken ben ik er als bestuurder juist steeds meer in gaan zien dat als mensen kwetsbaar zijn, je juist tegelijkertijd ook hun kracht ziet. En dat het belangrijk is daarvan uit te gaan, omdat het uitgaat van iemands mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden.
De gemeente moet wel altijd een vangnet hebben. Dat mensen kan helpen, omringen, als een net de zelfredzaamheid kan omsluiten. En daar moet geen gat inzitten, want dat net geeft het vertrouwen van mensen in een samenleving. Van veiligheid, tenminste om dat te voelen.
En dat is de opgave waar we voor staan. Met elkaar. Waar we moeten leren als gemeente. Openheid moeten kunnen durven geven. (kwetsbare-in dit geval) Inwoners moeten mee mogen praten en denken in dat hele leertraject en het vormgeven daarvan is ingewikkeld. Juist binnen het sociaal domein omdat elke casus een unieke is en veiligheid (privacy) daar meer dan op welk terrein geborgd moet worden. Meepraten betekent ook niet dat het gebeuren zal en dat vergt goede communicatie. Waarom keuzes gemaakt worden, paden worden ingeslagen.
Meer zelfregie leidt tot meer zelfredzaamheid. En het is aan de samenleving, waaronder de gemeente, om met vallen en opstaan invulling te geven aan de samenredzaamheid.