Eind jaren ’90 verkochten de eigenaren hun grond aan een ontwikkelaar. Die heeft de grond daarna doorverkocht aan Synchroon, een projectontwikkelaar die er huizen zou gaan bouwen. De kassen werden gesloopt. Maar de bouw van de huizen ging niet door: het terrein ligt naast TNO en omdat als gevolg van de vuurwerkramp in Enschede de veiligheidseisen werden aangescherpt, mocht hier niet worden gebouwd. Sindsdien is dit gebied, Pasgeld Oost, het leefgebied van uilen en vleermuizen.
Ruim twintig jaar gebeurde er niets, maar een paar jaar geleden veranderden de activiteiten van TNO en konden de restricties door afspraken tussen TNO en de gemeenten Delft en Rijswijk worden opgeheven. Dat maakte de weg vrij voor Synchroon om een aanvang te maken met de ontwikkeling.
Tegenstemmen
Op 12 oktober 2021 nam de gemeenteraad het raadsvoorstel “Hoofdplanstructuur Pasgeld” aan. Een meerderheid (Beter voor Rijswijk, CDA, Rijswijks Belang, VVD, D66, Fractie Krumeich, Gemeentebelangen Rijswijk en Onafhankelijk Rijswijk) nam het voorstel aan. Maar GroenLinks Rijswijk en PvdA Rijswijk voerden stevig oppositie en stemden tegen, Wij hadden moeite met de nadruk op groei: meer bezig met de financiële opbrengsten en minder met de kwaliteit van dit gebied.
Nieuwbouwwijken worden met het oog op de toekomst gebouwd en het is belangrijk dat je er ook over tientallen jaren fijn kunt leven en wonen. Daarvoor zijn goede voorzieningen zoals openbaar vervoer, een groene en fijne openbare ruimte, en voldoende scholen nodig. Voor dergelijke zaken werd nauwelijks geld uitgetrokken. Het bouwen van veel woningen tegen zo laag mogelijke gemeentelijke kosten vormde de basis van dat voorstel. GroenLinks vond dat geen goede keuze.
Nu is het 2024, de projectontwikkelaar is op basis van het raadsvoorstel aan het werk gegaan. Er ligt een plan voor 110 lichtgewicht houten woningen in Pasgeld Oost. Dinsdag 18 juni werd het plan voor goedkeuring voorgelegd aan de Rijswijkse gemeenteraad. Een lastige situatie voor GroenLinks.
Keuzes maken
Zoals GroenLinks steeds heeft gezegd, en waarvoor wij hard hebben gestreden, zien wij liever dat er helemaal niet gebouwd wordt in Pasgeld. Maar wij erkennen de realiteit van een democratisch (met overgrote meerderheid) aangenomen raadsvoorstel. Bovendien is er in Rijswijk, net als in heel Nederland, een grote behoefte aan huizen. Ons dilemma is verder dat het stoppen van dit project leidt tot een enorm hoge schadepost voor de gemeente en leidt tot een vertrouwensbreuk omdat er dan een eerder raadsbesluit overboord wordt gegooid. Dit vinden we dus geen begaanbare weg.
GroenLinks maakt onderdeel uit van het huidige college van B&W. We maken werk van de oplossingen waarvoor wij staan. We hebben dan te maken met een situatie die we moeten zien te beïnvloeden. Hoe kunnen we alsnog het meest haalbare resultaat behalen? Voor ons betekent dit dat er aandacht moet zijn voor de natuur en het klimaat.
Onze invloed heeft geleid tot duidelijke maatregelen. Zo komt er een goede groenstructuur door de wijk, zodat dieren en planten makkelijker tussen gebieden zoals het Elsenburgerbos en deze wijk kunnen migreren. Er wordt rekening gehouden met het aantal soorten groen, worden inheemse bomen- en plantensoorten geplant die passen bij het gebied. Vogels en andere dieren krijgen ook voldoende voedsel- en schuilmogelijkheden.
Ook komen er aan twee kanten van Pasgeld Oost brede groengebieden: de Bos- en Parkloper. Die lopen door tot de Drassige Driehoek, het Elsenburger Bos, het Wilhelminapark en het slagenlandschap , zodat dieren zich ongestoord kunnen verplaatsen. Deze plannen liggen er, en GroenLinks maakt zich hard voor een voortvarende uitvoering ervan. De totstandkoming van de Bos- en Parkloper is voor ons erg belangrijk.
Vervolgens is het de vraag welk type woningen er in het gebied gebouwd gaan worden. GroenLinks vindt het belangrijk dat nieuwe woningen betaalbaar zijn voor een brede groep mensen. In dit plan worden er 110 vrije sector woningen gebouwd. Het realiseren van groen – en klimaatmaatregelen blijkt alleen betaalbaar door de bouw van deze vrije sectorwoningen. We hadden dit natuurlijk liever anders gezien, maar onze afweging valt positief uit doordat er in Pasgeld aandacht is voor groen, het klimaat en een goede kwaliteit van de wijk. We zien ook dat er elders in Rijswijk Buiten sociale huurwoningen, betaalbare vrije sector woningen en betaalbare koopwoningen worden gebouwd. Zo kan een brede groep woningzoekenden en doorstromers in de wijk komen wonen.
Aan de slag met de toekomst van Rijswijk Buiten
De plannen voor Rijswijk Buiten dateren uit de jaren ’90. Destijds waren inwonersgroei en geld belangrijke drijfveren voor de gemeente. Ruimtelijk gezien viel er wat voor te zeggen om een kassengebied een nieuwe toekomst te geven. Ook toen was behoefte aan eengezinswoningen. Tegelijkertijd is bij de ontwikkeling van Rijswijk Buiten onvoldoende rekening gehouden met het ontwikkelen van voorzieningen. In de buurt werden ook grote VINEX-wijken zoals Wateringse Veld en Ypenburg aangelegd. Daar is meteen vanaf het begin ingezet op een goede bereikbaarheid voor de fiets en openbaar vervoer, op voldoende scholen en goede voorzieningen zoals winkels. Juist op dit soort punten is er veel werk aan de winkel in Rijswijk Buiten nu de wijk wordt afgerond. Maar we moeten dit wel doen met steeds minder geld, gemeentes krijgen minder geld van de rijksoverheid.
GroenLinks is vanwege deze punten altijd erg kritisch geweest over de ontwikkeling van Rijswijk Buiten. Een fijne wijk bouwen betekent ook dat de basis vanaf dag één op orde moet zijn, met goede voorzieningen en een openbare ruimte waarin je kunt spelen, elkaar kunt ontmoeten en waarin er ruimte is voor dier en plant. Op deze punten zijn we scherp en steunen daarom ingrepen en ontwikkelingen zoals de bouw van een treinstation Rijswijk Buiten.
Nu klaar met bouwen in groengebieden
Na Pasgeld is het wat GroenLinks betreft echt klaar met woningbouw in groene gebieden. We hebben recent nog geregeld dat er onder geen enkele voorwaarde gebouwd gaat worden langs de randen van het Wilhelminapark. In het coalitieakkoord hebben we bovendien afgesproken dat de Landgoederenzone wordt beschermd: ook hier komt geen woningbouw op plekken waar dat nu ook niet kan én in het nieuwe Omgevingsplan worden de parken in dit gebied beter beschermd.
Raadslid Selma van Maarseveen: “We snappen de spanning tussen het geld en de praktijk. Natuurlijk moeten er woningen worden gebouwd; GroenLinks zet zich op alle fronten in voor betaalbaar en goed wonen. Daarbij moeten we rekening houden met de toekomst: onze groengebieden zijn waardevol. Rijswijk heeft een unieke groene gordel rond de stad en dat maakt het prettig leven, midden in de Randstad. Die troefkaart willen we in handen houden en het is daarom goed dat de gemeenteraad ons steunde bij het schrappen van de zoekmogelijkheden voor woningbouw aan de randen van het Wilhelminapark. Bouwen doen we dus in de bestaande stad. In het coalitieakkoord hebben we een aantal afspraken gemaakt over het behoud en de toekomst van onze groengebieden. Daarvoor zullen we altijd blijven strijden!”