Onderstaande tekst sprak GroenLinks fractievoorzitter Lammert van Dijk gisteren uit in de raadsvergadering tijdens de bespreking van het onderhandelresultaat inkoop Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) 2015.

Voorzitter,

GroenLinks kan instemmen met het raadsvoorstel.

Uiteraard zijn er zorgen over de wijze van organisatie van de gehele transitie en de gevolgen daarvan voor de mensen die afhankelijk zijn van ondersteuning. Die zorgen leven bij GroenLinks al langere tijd en dat is reden geweest in de Tweede Kamer en in de Eerste Kamer tegen het wetsvoorstel te stemmen waarvan deze operatie het gevolg is.

GroenLinks noemt als grootste zorg de gevolgen voor de meest kwetsbare mensen. De fractievoorzitter in de Eerste kamer citeerde uit de column van zijn voormalige collega Jos van der Lans in het tijdschrift Sociale Vraagstukken:

Een van de grootste problemen van de decentralisaties is dat ze een stevige impuls hebben gegeven tot een virusachtige vorm van wensdenken. Kort en goed komt dat neer op de gedachte dat we de gevolgen van de decentralisaties en de bezuinigingen kunnen trotseren als mensen minder een beroep doen op voorzieningen en meer gebruik maken van de mogelijkheden en krachten die in hun omgeving of – algemener - in de samenleving liggen opgesloten. Sociale wijkteams moeten het vehikel worden om dit voor elkaar te krijgen.

Problematisch hieraan is dat in de beleidsnota’s hier iets als vanzelfsprekend wordt voorgesteld, terwijl het in feite om een werkelijkheid gaat die nog moet worden beproefd en die bovendien niet zonder risico’s is. Dat is dus wensdenken. Zo is het naïef om op voorhand te denken dat deze aanpak goedkoper zal zijn. Uit ervaring weten we immers dat wie zorgprofessionals dichter bij mensen situeert eerder het beroep op hen zal doen vergroten. Er is dus een gerede kans dat sociale wijkteams binnen de kortste keren in hun werk dreigen om te komen, waardoor de druk op de tweede lijn eerder zal toenemen dan afnemen. Precies wat we niet willen.

Daar komt bij dat mensen zodra professionals bij hen over de vloer komen juist niet hun netwerk inschakelen. Ze bouwen een vertrouwensband op met een professional, vooral omdat ze niet afhankelijk willen zijn van hun naasten. Ze doen juist een beroep op hulp om hen te ontlasten of om aan hen te ontsnappen.

Die zorgen, tezamen de enorme bezuiniging waarmee de hele operatie gepaard gaat, was reden tegen het wetsvoorstel te stemmen. Het is desondanks aangenomen en de gemeenten mogen het nu gaan doen.

Het onderhandelingsresultaat dat nu aan ons wordt voorgelegd is een logische consequentie van keuzes die op nationaal niveau zijn gemaakt.

We delen de zorgen van de Partij van de Arbeid, maar wellicht dat die partij de zorgen die nu worden geuit beter eerder en op nationaal niveau had kunnen uiten en kunnen vertalen in het stemgedrag. Dat was effectiever geweest dan nu anderen de uitwerking van zelf gemaakte keuzes kwalijk te nemen.